15 oktober 2008

Coma

(gebaseerd op de eerste aflevering van een nieuwe serie op Net 5)

Stel:
...Je wordt wakker uit een coma en je bent je geheugen kwijt. Je weet niet meer wie je bent, wie je kent en wat je doet. Je zult je eigen leven opnieuw moeten leren kennen, want de artsen zeggen dat het nog wel een tijdje kan duren voordat je leven terug komt...

Wat zou je van je eigen leven vinden? En van jezelf? En van je vrienden? Zou je schrikken en proberen om dingen te veranderen? Of zou je tevreden wachten tot je geheugen terug komt?


Daarover nadenkend besloot ik grotendeels tevreden te zijn met mijn leven. (Om dat te ontdekken heb ik geen coma nodig.) Dingen die me minder goed bevallen zijn er ook. Echter.. dit zijn dingen waarvan ik ook nu wel weet (wederom geen coma nodig) dat ik ze wil/zou moeten veranderen, ik doe het alleen niet. 'Geen tijd' zeg ik. 'Niet het goede moment' beweer ik. 'Valt niks aan te doen' suggereer ik.


Ik verander niks aan de dingen in mijn leven die ik zou willen veranderen. Bijna zorgwekkend onlogisch.. eigenlijk.
Zou ik dan tóch zo'n coma nodig hebben?

8 oktober 2008

Filevrije dag?

Morgen, 9 oktober 2008, gaat Nederland geschiedenis schrijven, door een poging te doen Nederland één dag filevrij te houden. U leest het goed: een poging doen... Want ieder rationeel denkend persoon snapt de hopeloosheid van dit plan.
Ik kan nu talloze redenen gaan opnoemen waarom deze dag gedoemd is te mislukken, iets over ongelukken die toch wel gebeuren, of over het gebrek aan volwaardige alternatieven, maar dat doe ik niet. Deze redenen blijken morgen vanzelf.

Nu de verklaring nog: want we bedoelen het wel goed, dat wel hoor. Maar we onderschatten onze eigen invloed. Ik schat in dat van de 40% van de mensen die nú hebben aangegeven dat ze morgen de fiets, de trein of een alternatieve manier van te werk komen zullen kiezen, zo'n 39% vroeg in de ochtend denkt: "shit zeg, ik heb helemaal geen zin in&tijd voor die andere vervoerswijze. Ach, zóveel zal het toch niet uitmaken, die éne auto méér op de weg..."

Voelen jullie hem aan? We hebben morgen slechts 1% file minder, omdat slechts 1% van álle mensen dacht: ík heb invloed.

Puntje bij paaltje zijn wij nou eenmaal niet zo altruïstisch. Dan zijn we egoïstisch kiezen we voor ons eigen voordeel.




Ik zal nog even een oplossing aandragen:

Maak álle openbaar vervoer op donderdag 9 oktober 2008 gratis.
(En vergeet dan geen extra bussen, trams, metro's en treinen in te zetten. En deel gratis koffie&thee uit. En gratis kranten.)

Deze oplossing gaat uiteraard niet uitgevoerd worden. Openbaar vervoersbedrijven zijn namelijk te gierig om hun kaartjes voor niks weg te geven, dat is nou eenmaal zo. Bovendien bezitten ze waarschijnlijk niet de mankracht en de vervoersmiddelen om alle extra passagiers te kunnen vervoeren.

Toch zou dit een mogelijke oplossing zijn. Niet omdat álle automobilisten dan opeens massaal richting de treinstations gaan. Maar omdat er volgens de ANWB slechts een vermindering van 10% aan automobilisten tijdens de spits nodig is om een dag zonder files te laten slagen. En hoewel ik denk dat dit percentage een vrij lage schatting is -naar mijn idee zal dit de files hoogstens minder lang maken-, is dit percentage wel een stuk haalbaarder als er wat tegenover het niet-auto-mogen-rijden staat (zoals gratis openbaar vervoer). De opoffering is dan minder groot. Er is een bepaalde vergoeding. En die hebben wij als egoïstische voor ons eigen voordeel kiezende mensen nodig. Want -zoals ik al eerder zei-: puntje bij paaltje zijn wij niet zo altruïstisch.

5 oktober 2008

Volwassenen vs. kinderen

Nu mijn studie sinds enkele weken volledig gericht is op kinderen, worden mij dagelijks meer verschillen tussen volwassenen en kinderen duidelijk.
Natuurlijk bestaan er de overduidelijke verschillen die simpelweg door groei en ontwikkeling te verklaren zijn. Maar daar doel ik op dit moment niet op. Ik doel op denkbeelden, op wensen en verlangens en op hoe de wereld gezien wordt. Sommige van deze zaken draaien ergens in de overgang van kind naar volwassene met 180 graden. Waarschijnlijk omdat kinderen nog naïef en onbezorgd zijn en dit in verloop van tijd kwijt raken. Of misschien gewoon omdat de belangen van kinderen heel anders zijn, vergeleken met die van volwassenen.

Hoe dan ook.. kinderen en volwassenen verschillen soms als dag en nacht. Of als zwart en wit. Is er iets beter? Ik denk het niet.

Denk maar eens aan de volgende verschillen..:

Als kind wil je nooit slapen, voor altijd opblijven klinkt als muziek in je oren, iedere avond weer protesteer je als het bedtijd is om te zorgen dat het vreselijke moment waarop het licht in je slaapkamer uitgaat zo lang mogelijk wordt uitgesteld.
Als volwassene ben je altijd moe. We balen dat we nooit eens vroeg ons bed in kunnen of kunnen uitslapen omdat ons leven zo druk is. We zijn chronisch toe aan vakantie, omdat we op vakantie de rust kunnen vinden die we in het dagelijks leven niet meer hebben.

Een ander voorbeeld:

Als kind maak je je niet druk om je gezondheid. Je snoept zoveel als je kan. En groente vermijdt je weer zoveel als je kan. Sporten doe je uit jezelf, buitenspelen is immers je grootste hobby. Over je weerstand heb je je nog nooit druk gemaakt. Ziek zijn is immers soms best een beetje leuk. Dan mag je thuisblijven van school en liggend op de bank televisie kijken, bovendien is je mama extra lief. Lijnende mensen zijn op dat moment nog stom. Waarom zou je immers in vredesnaam 'nee' zeggen tegen koekjes en snoepjes die je aan worden geboden?
En nu, als volwassenen, zijn we continu met onze gezondheid bezig. We stoppen ons vol met geheimzinnige bacterieën die goed zouden zijn voor onze weerstand en stoelgang. Het grootste gedeelte van ons is zo'n 360 dagen per jaar 'aan de lijn', ook als dat niet nodig is, we zijn immers nooit perfect genoeg. Voor sporten hebben we echter geen tijd, dus storten we ons op Sonja Bakker, maaltijdvervangende shakes, soepjes en repen en andere diëten die uiteindelijk alleen maar je stofwisseling verlagen waardoor je blijvend afvallen kan vergeten. Sporten is de allerbeste oplossing voor wat overtollige vetrolletjes, en dat weten we ook, maar voor sporten hebben we geen tijd. Ons leven is immers zó druk. En we zijn al zo moe...

Nog een laatste voorbeeld:

Als -jong- kind zeg je het gewoon als je boos bent op iemand. Je blijft het misschien een paar dagen, dreigt dat diegene niet meer op je kinderfeestje mag komen, maar een week later is alles vergeten en vergeven. Kinderen die je echt niet mag, daar speel je gewoon niet mee. En als zo iemand komt vragen of hij mee mag doen met jouw spelletje zeg je gewoon 'nee'.
Wij volwassenen houden zoveel mogelijk de schijn op. Onze boosheid uiten we thuis, klagend over die ene stomme collega, of dat arrogante studiegenootje. De waarheid tegen die persoon zeggen is not done. We blijven altijd aardig. We weten wel wie ons het meest leuk, lief en aardig vinden, dit zijn onze beste vrienden. Maar daaronder ligt een groot grijs gebied. Wij zijn doorgaans namelijk niet eerlijk over ons gevoel. Zelden zullen we iemand vertellen dat we hem niet mogen. En als iemand die we niet mogen aanschuift bij jouw lunchtafel, of vraagt of je hem even een lift kunt geven -want jullie moeten toch dezelfde kant op-, of vraagt of je hem even wil helpen met dat ene project op jullie werk... zeg je géén 'nee'.



Verschillen van zo'n 180 graden. Onduidelijk wat de betere kant is.
Wel duidelijk is -in ieder geval voor mij, voor mij als (bijna)psycholoog-, dat je kindertijd je meest onbezorgde tijd van ons leven is en dat alle kinderen daar recht op hebben.
Gelukkig kan ik daaraan gaan bijdragen.

4 oktober 2008

Amerika vs. Europa

Grote verschillen. Uiteraard.
Maar wat er nou beter is..? (onmogelijk te beantwoorden...)

Mij boeit vooral:

Is het beter om op zn Europees familieruzies in de doofpot te stoppen, te doen alsof er níks aan de hand is, en dan tegen elke verjaardag en elke familieaangelegenheid op zien, omdat je weet dat de spanning van begin tot eind te snijden gaat zijn? Omdat er mensen zijn die er helemaal niet willen zijn, die jij er ook eigenlijk niet eens bij wilde hebben. Keeping Up Appearances... tegenover de rest van de familie. (Die natuurlijk ook gewoon weten hoe de vork in de steel zit, maar net zoals de rest doen alsof hun neus bloedt.)

Of is het beter om op zn Amerikaans gewoon te durven en kunnen zeggen: ik mág jou niet, -ook al heb je het tegen je bloedeigen familie,- en vervolgens zorgen dat er bij verjaardagen en familieaangelegenheden alleen mensen uitgenodigd worden, waarvan je weet dat ze graag willen komen. Familiefeestjes zonder dat 'verplichte gevoel' zoals wij dat in Nederland kennen. (Want hoe leuk is Kerst nou eigenlijk?) Aan de andere kant betekent dit in realiteit dat ouders en kinderen het contact verliezen en dat familieleden verstoten kunnen worden. Bovendien valt erover te twisten of dit niet een vorm van weglopen voor je moeilijkheden is. Daartegenover kan je stellen dat wij als Europeanen onnodig moeilijkheden opzoeken, door zo krampachtig aan het familie-ideaal vast te houden.



En als ik er dan over nadenk.. is oprechte familieliefde van enkele personen niet veel meer waard dan dat neppe omdat-het-moet-gedoe van een grotere groep? Is het niet zo dat wij hier in Nederland(/Europa) veel te graag wíllen. Willen dat familie een belangrijk begrip in je leven is. Willen dat je altijd op je familie terug kan vallen.
En toch voel ik een bepaalde onvoorwaardelijkheid bij familie. Een gevoel dat je misschien bij je állesbeste vrienden kan hebben als je mazzel hebt. Maar bij je meest dichtbijstaande familie is er die onvoorwaardelijkheid. Misschien komt dat gevoel puur door mijn Europese opvoeding. Dat is moeilijk te zeggen. Maar het voelt geweldig.
Ik kan me niet voorstellen dat Amerikanen ditzelfde gevoel hebben. De voorwaardelijkheid druipt ervanaf. Hopelijk hebben ze mazzel met hun vrienden...